مقدمه ای بر تالیف و نشر کتاب طراحی بهینه زیر ساخت فیزیکی مراکز داده

مرکز داده به مجموعه‌اي از تجهيزات سرويس­دهي، زيرساخت‌هاي ارتباطي، امنيتي و الکترونيکي گفته مي‌شود که براي ارائه، نگهداري و پشتيباني از سرويس‌هاي تحت شبکه (اينترنت/اينترانت/اکسترانت) بکار گماشته مي‌شوند. سازمان‌ها، شرکت‌ها، و افراد مي‌توانند با به‌کارگيري سرويس‌هاي ارائه شده از طرف مرکز داده وب‌گاهها، اطلاعات و سرويس‌هاي مبنتي بر شبکه خود را بر روي اينترنت (اينترانت/اکسترانت) راه‌اندازي کنند. مرکز داده، بسته به نوع کاربردي که براي آن تعريف شده است، مي‌تواند به عنوان يک مرکز پردازشي، مرکز ذخيره داده، مرکز جمع آوري داده و يا تمامي اين موارد عمل کند. استفاده از مراکز داده باعث مي­گردد که سازمان­هاي مهم اعم از دولتي و خصوصي که بر روي شريان­هاي اصلي نظامي، اقتصادي، اجتماعي، سياسي، فرهنگي و غيره تأثير گذاراند، بتوانند ضمن اطمينان از حفظ داده­هاي خود در برابر دسترسي­هاي غير قانوني و ساير حوادث غير مترقبه، اطلاعات خود را در شرايط مختلف ارائه دهند. مراکز داده بسيار عظيم و متنوعي در سرتاسر شبکه جهاني اينترنت در حال سرويس­دهي هستند، برخي از اين مراکز استفاده محدود درون سازماني دارند و برخي ديگر در اينترنت به صورت تجاري و يا عمومي قابل استفاده می­باشند. مراکز داده با توجه به اندازه و کارکرد به دسته‌هاي سازماني، تجاري و يا دانشگاهي، خصوصي، فراهم کننده‌هاي سرويس، مراکز داده اينترنتي، مراکز داده فراسازماني (اکسترانت)، مراکز داده محلي (اينترانت) تقسيم مي‌شوند. مراکز داده اينترنتي با در اختيار داشتن اتصالات پرسرعت به اينترنت و همچنين سرورهاي قوي و متعدد، امكان راه‌اندازي سرويس­هاي وب را براي عموم مردم ممكن ساخته‌اند. شركت‌هاي تجاري و مردم مي‌توانند با اجاره كردن فضاي محدودي در اين سرورها، سايت‌هاي وب خود را در معرض ديد عموم قرار دهند. برخي شركت‌هاي بزرگ نيز با توجه به نياز خود، اقدام به اجاره كردن يك سرور در مركز داده‌ کرده و آن را از راه دور با ابزارهاي خاص كنترل مي‌كنند.

در سال 1985 انجمن علمي صنعت ارتباطات[ از مجمع صنايع الکترونيک  درخواست کرد که تهيه استاندارد­هاي لازم براي کابل کشي مخابرات را بر عهده گيرد. در سال 1988 بخش مخابرات EIA به انجمن صنعت ارتباطات از راه دور تحت سرپرستي شوراي فني TIA تبديل شد. چند سال بعد مجمع TIA توسط مؤسسه تأييد استاندارد ملی آمريکا (ANSI) به منظور توسعه طيف گستره­اي از استاندارد هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT) به رسميت شناخته شد. سپس در آوريل 2005، TIA استاندارد TIA-942 که مبناي آن بر اساس سيستم کابل­کشي مرکز داده است را منتشر نمود. به علاوه اين استاندارد کليه موارد مورد لحاظ در مرکز داده را چه از لحاظ کمي و چه از لحاظ کيفي شامل مي‌شود و در دستورالعمل‌هاي خود هر دو نوع رسانه فيبر نوري و كابل‌هاي مسي را مد‌نظر قرار داده است. استاندارد TIA-942 را مي­توان مرجعي تعيين كننده براي نيازمندي­هاي خاص نواحي خصوصي و عمومي مرکز داده در مورد برنامه­هاي كاربردي و دستورالعمل­هاي اجرايي محسوب کرد.

به دنبال ارائه استاندارد TIA-942 برای مراکز داده، مؤسسه BICSI در سال 2010 ميلادی، مستندی با موضوع طراحی و پياده سازی بهينه مرکز داده منتشر نمود. اين مستند در سال 2011 با اعمال تغييراتی مورد تأييد ANSI قرار گرفت و ويرايش اخير آن با نام ANSI/BICSI 002-2011 عرضه گرديد. اين استاندارد مکملي برای ANSI/TIA-942 بوده و شامل راهکارهاي عمومي در طراحي مرکز داده برای تعيين بهتر نيازمندی­ها مي­باشد. از الزامات و اصول اين استاندارد مي­توان برای تعيين نيازمندي­های مراکز داده براساس امنيت، دسترسی پذيری و قابليت اطمينان استفاده نمود.

اين کتاب کليات طراحي و پياده­سازي مناسب در حوزه­ي مرکز داده را مبني بر استاندارد‌های ANSI/TIA-942 وANSI/BICSI 002-2011 فراهم کرده است و با توجه به سطح­بندي­هاي مطرح در اين استانداردها، کليه نکات و طراحي­هاي لازم جهت بهره­برداري بهينه از تمامي امکانات و تجهيزات مرکز داده شرح داده شده است. در بخش­های مختلف اين کتاب از استانداردهای ASHRAE، NFPA و IEEE به عنوان توصيه­ها و راهکارهای لازم جهت کارايي بالاتر در حوزه های مختلف از جمله سيستم تهويه و خنک­سازی، سيستم توزيع برق، سيستم اتصال به زمين و سيستم­ اعلان و اطفاء مرکز داده استفاده شده است. هدف از اين کتاب فراهم کردن مرجعي از واژه­ها، اصول طراحی، نيازمندی­ها، الزامات و توصيه­ها در کنار يکديگر برای مشاوران، طراحان، مهندسان، معماران، کارشناسان و مديران فناوری اطلاعات مي­باشد.

فهرست